«Ξεψαχνίζοντας» τον προϋπολογισμό του 2026

Δημοσιονομικές παρεμβάσεις ύψους 1,76 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι οποίες θα εφαρμοστούν από το 2026, ενσωματώνει ο νέος Κρατικός Προϋπολογισμός τον οποίο κατέθεσε στη Βουλή ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης.

Εκτός από τα νέα μέτρα που εφαρμόζονται από 1.1.2026, ο νέος Κρατικός Προϋπολογισμός περιλαμβάνει και μία σειρά άλλων μόνιμων παρεμβάσεων, επιπρόσθετου κόστους 300 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2025, ανεβάζοντας το συνολικό όφελος σε σχέση με φέτος στα 2 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τα μέτρα οποία θεσπίστηκαν στη διάρκεια της χρονιάς και εφαρμόζονται από φέτος (όπως η επιστροφή ενοικίου ή 250 ευρώ σε χαμηλοσυνταξιούχους που θα καταβληθούν τέλος Νοεμβρίου) αλλά δεν είχαν προβλεφθεί εξ αρχής στον Κρατικό Προϋπολογισμό, με συνέπεια να καταγράφονται τώρα για πρώτη φορά επισήμως στον Προϋπολογισμό του Κράτους για το 2026. 

Το συνολικό κόστος των δημοσιονομικών παρεμβάσεων που έχουν νομοθετηθεί ή ανακοινωθεί για την περίοδο 2025 – 2027, ανέρχεται σε 3,04 δισ. ευρώ για το 2025, αυξανόμενο σε 5,94 δισ. ευρώ το 2026 και σε 7,94 δισ. ευρώ το 2027 (επιπλέον 2 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2026).

Οι νέες μόνιμες φορολογικές παρεμβάσεις περιλαμβάνουν τα εξής:

• διαρθρωτική αναμόρφωση της κλίμακας φόρου εισοδήματος για μισθωτούς, συνταξιούχους, αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες,
• μη συμψηφισμός του 50% της αύξησης των συντάξεων με την προσωπική διαφορά για το έτος 2026 και κατάργηση του συμψηφισμού της προσωπικής διαφοράς από το 2027,
• παρεμβάσεις στα ειδικά μισθολόγια των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας καθώς και παρεμβάσεις σε λοιπές κατηγορίες υπαλλήλων, όπως του Υπουργείου Εξωτερικών, τα μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) και τους ερευνητές, τους μηχανικούς και τους λοιπούς υπαλλήλους με πενταετή κύκλο σπουδών,
• σταδιακή κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για κύριες κατοικίες σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους,
• μείωση κατά 30% του ΦΠΑ σε νησιά της περιφέρειας του Βορείου Αιγαίου, του νομού Έβρου και του νομού Δωδεκανήσων με πληθυσμό έως 20.000 κατοίκους,
• εισαγωγή ενδιάμεσου συντελεστή 25% στον φόρο εισοδήματος από ακίνητα. Παράλληλα, επεκτείνονται η φοροαπαλλαγή για κενές κατοικίες που θα εκμισθωθούν και το 2026 καθώς και η απαλλαγή ΦΠΑ στα νέα κτήρια, ενώ επεκτείνεται χρονικά ο περιορισμός νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων στα 3 δημοτικά διαμερίσματα της Αθήνας και
• μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης για τις κατοικίες, η οποία κυμαίνεται από 30% έως 35%, σημαντικές μειώσεις των αντικειμενικών δαπανών για τα αυτοκίνητα, προσαρμογές στο ελάχιστο εισόδημα για τους ελεύθερους επαγγελματίες σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους και εξαίρεση από το ελάχιστο εισόδημα για τις νέες μητέρες.

Η αναμόρφωση της φορολογικής κλίμακας συνίσταται στα ακόλουθα:

• μείωση των φορολογικών συντελεστών κατά 2% για εισοδήματα από 10.000 έως 40.000 ευρώ. Συγκεκριμένα, οι φορολογικοί συντελεστές μειώνονται:
  • από 22% σε 20% για εισόδημα μεταξύ 10.000 – 20.000 ευρώ,
  • από 28% σε 26% για εισόδημα μεταξύ 20.000 – 30.000 ευρώ και
  • από 36% σε 34% για εισόδημα μεταξύ 30.000 – 40.000 ευρώ,
• εισαγωγή νέας φορολογικής κλίμακας με συντελεστή 39% για εισοδήματα μεταξύ 40.000 και 60.000 ευρώ,
• ο συντελεστής για εισόδημα από 10.000 έως 20.000 ευρώ, ο οποίος πλέον θα ανέρχεται σε 20% για φορολογούμενους χωρίς τέκνα, μειώνεται περαιτέρω αναλόγως του αριθμού των τέκνων και ακόμη περισσότερο για τους τρίτεκνους σε:
  • 18% για φορολογούμενους με 1 εξαρτώμενο τέκνο,
  • 16% για φορολογούμενους με 2 εξαρτώμενα τέκνα και
  • 9% για φορολογούμενους με 3 εξαρτώμενα τέκνα,
• όσον αφορά στους πολύτεκνους, προβλέπεται μεγαλύτερη μείωση των συντελεστών και ειδικότερα, για οικογένειες με τέσσερα ή περισσότερα παιδιά ο φόρος για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ μηδενίζεται,
• ο συντελεστής για εισόδημα από 20.000 έως 30.000 ευρώ, ο οποίος πλέον θα ανέρχεται σε 26% για φορολογούμενους χωρίς τέκνα, μειώνεται επίσης κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες για κάθε τέκνο, ανεξαρτήτως του αριθμού των τέκνων:
  • 24% για φορολογούμενους με 1 εξαρτώμενο τέκνο,
  • 22% για φορολογούμενους με 2 εξαρτώμενα τέκνα,
  • 20% για φορολογούμενους με 3 εξαρτώμενα τέκνα,
  • 18% για φορολογούμενους με 4 εξαρτώμενα τέκνα και
  • 16% για φορολογούμενους με 5 εξαρτώμενα τέκνα κ.λπ.,
• μηδενισμός του φόρου για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ των νέων ηλικίας έως 25 ετών
• διαμόρφωση σε 9% του συντελεστή για εισόδημα από 10.000 έως 20.000 ευρώ των νέων ηλικίας από 26 έως 30 ετών.

• Το δημοσιονομικό κόστος της φορολογικής μεταρρύθμισης, η οποία αναμένεται να ωφελήσει περίπου 4 εκατομμύρια φορολογούμενους, εκτιμάται σε 1,2 δισ. ευρώ για το 2026 και σε 1,6 δισ. ευρώ για το 2027.

ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2026

Έρχονται αυξήσεις αποδοχών

Για τους μισθούς, τον Απρίλιο 2026 θα αυξηθεί περαιτέρω ο κατώτατος μισθός με στόχο να ανέλθει στο ποσό των 950 ευρώ τον Απρίλιο 2027 από 880 ευρώ που είναι σήμερα. 

Η νέα αύξηση θα επηρεάζει το επίδομα ανεργίας, το επίδομα μητρότητας, τα επιδόματα τριετιών, την αμοιβή υπερωριών και τους βασικούς μισθούς των δημόσιων υπαλλήλων.

Επιπρόσθετες παρεμβάσεις:

1. μη υπολογισμός της Εισφοράς Αλληλεγγύης για τους εργαζόμενους συνταξιούχους με βάση την προσαύξηση της σύνταξής τους λόγω της εργασίας.
2. επέκταση του προγράμματος ανακαίνισης σχολείων «Μαριέττα Γιαννάκου» με επιπλέον 300 εκατ. ευρώ ως δωρεά από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, με αποτέλεσμα ο συνολικός προϋπολογισμός να ανέλθει στο ποσό των 650 εκατ. ευρώ. Η εν λόγω παρέμβαση αποσκοπεί στην ανακαίνιση περισσότερων από 2.500 σχολικών μονάδων,
3. θέσπιση υπερεκπτώσεων 100% για επενδυτικές δαπάνες σε στρατηγικούς τομείς, όπως η άμυνα και η κατασκευή οχημάτων καθώς και αεροσκαφών και των εξαρτημάτων αυτών και

Νέα μέτρα για τους συνταξιούχους

Τα νέα μέτρα για τους συνταξιούχους, πέραν των ωφελειών της φορολογικής μεταρρύθμισης και της ενίσχυσης του Νοεμβρίου, τα οποία θα εφαρμοστούν από το 2026, είναι:

* περαιτέρω αύξηση των συντάξεων με βάση τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ,

* μη συνυπολογισμός της προσαύξησης της σύνταξης των εργαζόμενων συνταξιούχων λόγω της εργασίας τους κατά τον υπολογισμό της ΕΑΣ και

* μη συμψηφισμός του 50% της αύξησης της σύνταξης με την προσωπική διαφορά από τον Ιανουάριο 2026, πλήρης δε κατάργηση του συμψηφισμού από τον Ιανουάριο 2027. Το μέτρο αυτό εκτιμάται ότι θα ωφελήσει άμεσα περίπου 671.000 συνταξιούχους.

Το συνολικό κόστος της αύξησης των συντάξεων βάσει πληθωρισμού και ΑΕΠ και λαμβανομένου υπόψη του μη συμψηφισμού με την προσωπική διαφορά, εκτιμάται για το 2026 σε 629 εκατ. ευρώ.

Αυξήσεις αποδοχών δημόσιων υπαλλήλων

Για το 2026, πέραν των ωφελειών που θα έχουν οι δημόσιοι υπάλληλοι από τη φορολογική μεταρρύθμιση, εφαρμόζονται παρεμβάσεις ύψους 620 εκατ. ευρώ.

Αναλυτικά αναμένονται:

• οριζόντια αύξηση των μισθών από τον Απρίλιο 2026, ανάλογα με την αύξηση του κατώτατου μισθού, με εκτιμώμενο κόστος 358 εκατ. ευρώ περίπου,
• αναμόρφωση του μισθολογίου των Ενόπλων Δυνάμεων με αυξήσεις εφαρμοζόμενες από τον Οκτώβριο 2025, ετήσιου κόστους 162 εκατ. ευρώ (καθαρού κόστους 85 εκατ. ευρώ μετά την αναδιάρθρωση της δομής των Ενόπλων Δυνάμεων) και των Σωμάτων Ασφαλείας (Ελληνική Αστυνομία, Πυροσβεστικό Σώμα, Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή), ετήσιου κόστους 127 εκατ. ευρώ,
• αυξήσεις στην αποζημίωση υπηρεσίας αλλοδαπής, στο επίδομα ειδικών καθηκόντων και στις αποζημιώσεις για τα δίδακτρα φοίτησης των τέκνων του προσωπικού του Υπουργείου Εξωτερικών, με ετήσιο κόστος 30 εκατ. ευρώ,
• θέσπιση επιδόματος ιδιαίτερων καθηκόντων στο προσωπικό των σωφρονιστικών καταστημάτων με αναδρομική ισχύ από τον Ιούλιο 2025, ετήσιου κόστους 6 εκατ. ευρώ,
• μισθολογική αναγνώριση (δύο μισθολογικά κλιμάκια) των αποφοίτων Πολυτεχνικών Σχολών και άλλων Πανεπιστημιακών Σχολών με πενταετή κύκλο σπουδών, κόστους 7 εκατ. ευρώ και
• θέσπιση αφορολόγητου για το επίδομα βιβλιοθήκης των μελών ΔΕΠ και των ερευνητών, με ετήσιο κόστος 6 εκατ. ευρώ περίπου και αναγνώριση προϋπηρεσίας ερευνητών σε ΑΕΙ και σε τεχνολογικούς φορείς, ανεξαρτήτως της σχέσης εργασίας.

Παρεμβάσεις για το στεγαστικό 

Καθώς το ζήτημα της στέγασης διαπερνά οριζόντια ηλικιακές και κοινωνικές ομάδες, για το 2026 οι νέες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:

• επέκταση και για το έτος 2026 της φοροαπαλλαγής διάρκειας τριών ετών για κενά ακίνητα που θα διατεθούν σε μακροχρόνια μίσθωση, με κόστος 10 εκατ. ευρώ για το 2026 και 19 εκατ. ευρώ για το 2027. Σε αυτό το πλαίσιο διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής του μέτρου, ως ακολούθως:

• σε περίπτωση που η μίσθωση αφορά σε τρίτεκνη ή πολύτεκνη οικογένεια, η απαλλαγή θα χορηγείται και για σπίτια με μεγαλύτερο εμβαδό από 120 τ.μ., προσαυξανόμενο κατά 20 τ.μ. για κάθε εξαρτώμενο τέκνο άνω των δύο,
• σε περίπτωση αποχώρησης του μισθωτή εντός της τριετίας, η απαλλαγή συνεχίζει να ισχύει για το υπολειπόμενο διάστημα και εφόσον το ακίνητο κενωθεί άπαξ και εκμισθωθεί εκ νέου και
• ειδικά για τις περιπτώσεις μίσθωσης σε ιατρικό ή νοσηλευτικό προσωπικό που απασχολείται σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, σε εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων της δημόσιας εκπαίδευσης καθώς και σε ένστολο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, η απαλλαγή ισχύει και υπό την προϋπόθεση ότι το ακίνητο μισθώνεται για τουλάχιστον έξι (6) συναπτούς μήνες,

• θέσπιση από το 2026 ενδιάμεσου συντελεστή 25% (από 35%) για εισόδημα από μισθώματα, το ύψος του οποίου κυμαίνεται από 12.000 έως 24.000 ευρώ. Το μέτρο εκτιμάται ότι θα ωφελήσει περίπου 161.000 ιδιοκτήτες και παράλληλα, αναμένεται να συμβάλει στη φορολογική συμμόρφωση και στη συγκράτηση των τιμών των ενοικίων. Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε 90 εκατ. ευρώ ετησίως,
• επέκταση της αναστολής του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές μέχρι το τέλος του 2026, με ετήσιο κόστος 18 εκατ. ευρώ,
• παράταση της μείωσης του φόρου εισοδήματος για δαπάνες αναβάθμισης κτηρίων για τα έτη 2025 και 2026, με εκτιμώμενο κόστος 5 εκατ. ευρώ,
• επέκταση για το έτος 2026 του περιορισμού νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων στα τρία δημοτικά διαμερίσματα της Αθήνας και
• θέσπιση νέου πλαισίου κοινωνικής αντιπαροχής σχετικά με την αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας για την κατασκευή σύγχρονων κοινωνικών κατοικιών, με στόχο την εξασφάλιση κοινωνικής μίσθωσης σε ευάλωτες ομάδες.

Κατάργηση ΕΝΦΙΑ σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους

Από το 2026 ο ΕΝΦΙΑ μειώνεται κατά 50%, ενώ από το 2027 ο φόρος καταργείται πλήρως για κύριες κατοικίες σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους, εξαιρουμένων των οικισμών της Αττικής (πλην των νησιών). Ειδικά για την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου, την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας καθώς και για τους Δήμους Μακεδονίας, Θράκης και Ηπείρου που εφάπτονται με τα σύνορα της χώρας, ο ΕΝΦΙΑ καταργείται σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.700 κατοίκους. Το μέτρο αφορά περίπου σε 1 εκατομμύριο ακίνητα εντός 12.724 οικισμών (σε σύνολο 13.586 οικισμών) της χώρας, με ετήσιο κόστος 75 εκατ. ευρώ περίπου. Σημειώνεται ότι η αποκέντρωση συνδέεται άμεσα και με το στεγαστικό πρόβλημα, κατά τα ως άνω.

Μείωση ΦΠΑ κατά 30% στα ακριτικά νησιά του Αιγαίου

Από την 01η.01.2026 ο ΦΠΑ μειώνεται κατά 30% στα νησιά της περιφέρειας του Βορείου Αιγαίου, του νομού Έβρου (Σαμοθράκη) και του νομού Δωδεκανήσων με πληθυσμό έως 20.000 κατοίκους. Το ετήσιο κόστος του μέτρου υπολογίζεται σε 25 εκατ. ευρώ και αποσκοπεί στην ενίσχυση της οικιστικής και της επιχειρηματικής δραστηριότητας στις εν λόγω περιοχές.

Αναμόρφωση τεκμηρίων διαβίωσης και ενίσχυση επενδύσεων

Θεσπίζονται μεταρρυθμίσεις σχετικά με τα τεκμήρια διαβίωσης με στόχο τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για περίπου 477.000 φορολογούμενους, ετήσιου κόστους 40 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, οι εν λόγω μεταρρυθμίσεις συνίστανται στα ακόλουθα:

• μείωση των συντελεστών που προσδιορίζουν τις αντικειμενικές δαπάνες για κατοικίες, η οποία κυμαίνεται από 30% έως 35%,
• υπολογισμός της τεκμαρτής δαπάνης για τα αυτοκίνητα που ταξινομήθηκαν μετά την 01η.11.2010 με βάση εφεξής τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (κατ’ αναλογία με τα τέλη κυκλοφορίας) και όχι με βάση τα κυβικά εκατοστά. Η εν λόγω παρέμβαση ευνοεί την αγορά νεότερων οχημάτων, κάτω της δεκαετίας, με χαμηλότερες εκπομπές ρύπων,
• μείωση της τεκμαρτής δαπάνης για τα νεότερα σκάφη στα χαμηλότερα επίπεδα, όπως ισχύει για τα παλαιότερα σκάφη και
• εξαίρεση από την ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη των εξαρτώμενων τέκνων που έχουν ίδιο εισόδημα.

Ενίσχυση επενδύσεων

Οι παρεμβάσεις που αποβλέπουν στην ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων είναι οι ακόλουθες:

* αύξηση του εθνικού σκέλους του προϋπολογισμού δημοσίων επενδύσεων κατά 500 εκατ. ευρώ σε μόνιμη βάση από το 2025, ανερχόμενου σε 3,3 δισ. ευρώ το 2026 (έναντι 2,8 δισ. ευρώ, που ήταν η πρόβλεψη στο ΜΔΣ), με περαιτέρω αύξηση το 2027 σε 3,6 δισ. ευρώ (έναντι 3,0 δισ. ευρώ, που ήταν η πρόβλεψη στο ΜΔΣ),

* νέα δράση του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για την ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων για νέες αλλά και για υφιστάμενες πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις σε περιοχές Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και Δήμοι Μεγαλόπολης, Τρίπολης, Γορτυνίας και Οιχαλίας),

* δράση 200 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στους τομείς της μεταποίησης και των υπηρεσιών,

* στοχευμένη δράση 50 εκατ. ευρώ για κλάδους με υστέρηση στο εμπορικό ισοζύγιο,

* δράση 70 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της αυτοαπασχόλησης πτυχιούχων που ενδιαφέρονται να αναπτύξουν νέα επιχειρηματική δραστηριότητα,

* χρηματοδότηση δράσης για τις επιχειρήσεις που θα επενδύσουν στην ανάπτυξη ή/και στην παραγωγή στους τομείς των ψηφιακών τεχνολογιών, της βιοτεχνολογίας και των καθαρών και αποδοτικών ως προς τη χρήση των πόρων τεχνολογιών, με προϋπολογισμό 50 εκατ. ευρώ (ευρωπαϊκή πρωτοβουλία STEP),

* αύξηση κατά 300 εκατ. ευρώ του εγγυοδοτικού προγράμματος InvestEU, στο πλαίσιο του ΤΑΑ, για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και με στόχο να κινητοποιηθούν δάνεια ύψους 3,6 δισ. ευρώ, τα οποία θα στηρίξουν τουλάχιστον 25.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα,

* επέκταση της χρηματοδότησης του Ταμείου Χαρτοφυλακίου ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ μέσω της ΕΑΤ με επιπλέον πόρους 780 εκατ. ευρώ για επιχειρηματικά δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων,

* θεσμοθέτηση νέων ταμείων το 2026, όπως το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας (έως 170 εκατ. ευρώ), το Ταμείο Εγγυοδοσίας DeLFI Plus (έως 500 εκατ. ευρώ) και το Patent Fund (41,4 εκατ. ευρώ) για τη στήριξη της κατοχύρωσης ευρεσιτεχνιών και

* υπερεκπτώσεις επενδυτικών δαπανών με στόχο την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων σε νευραλγικούς τομείς της βιομηχανίας. Προς αυτή την κατεύθυνση οι δαπάνες σε στρατηγικούς τομείς, όπως η άμυνα και η κατασκευή οχημάτων καθώς και αεροσκαφών και των εξαρτημάτων αυτών, θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων, προσαυξημένες κατά 100%. Το μέτρο αφορά σε επενδύσεις της περιόδου 2026-2028, με το συνολικό ύψος της φορολογικής έκπτωσης να ανέρχεται στο ποσό των 150 εκατ. ευρώ.