Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
του Ανδρέα Μαζαράκη
Το 2010 το Economist πιθανολογούσε ένα 40% ότι η Ευρωζώνη θα διαλύονταν μέσα στην επόμενη διετία.
H γενικευμένη τραπεζική κατάρρευση και οι χρεοκοπίες στον επιχειρηματικό τομέα προβλέπονταν ως εξής:
- Κατάρρευση της βιομηχανικής παραγωγής στις πληγείσες χώρες.
- Έλλειψη προμηθειών στην Ευρώπη και σε παγκόσμιο επίπεδο.
- Εξαφάνιση των επιχειρηματικών κερδών σε μια νύχτα.
- Εκατομμύρια απολύσεις εργαζομένων και εκτίναξη της ανεργίας από 20 έως 50%
- Δραματική μείωση φορολογικών εσόδων.
- Έλεγχοι κίνησης κεφαλαίων για να αποφευχθεί η ακραία υποτίμηση νομισμάτων.
- Τα δημόσια χρέη, που αποτελούν τον πυρήνα της τρέχουσας κρίσης, θα αυξηθούν κατακόρυφα.
- Η νομική αβεβαιότητα θα πλήξει τα περισσότερα εμπορικά συμβόλαια μεταξύ κρατών και επιχειρήσεων.
- Η Ε.Κ.Τράπεζα, θα συνέχιζε να τυπώσει χρήμα ώστε να συνεχίσει το δημόσιο να πληρώνει μισθούς και κάποιες βασικές υπηρεσίες από τα εναπομείναντα κράτη.
- Οι περισσότερες Τράπεζες και επιχειρήσεις θα τίθεντο υπό τον έλεγχο του δημοσίου.
- Επιστροφή στα εθνικά νομίσματα με υποτιμήσεις και υπερτιμήσεις πέραν της λογικής αξίας τους. Στην Ελλάδα η μείωση στα 2/3 της αξίας του, στην Πορτογαλία και Ισπανία αντίστοιχα 40-50% και 30-40%. Στην Ιρλανδία και στην Ιταλία περίπου 20-30%.
- Υπερτίμηση των νομισμάτων του σκληρού πυρήνα της Ευρωζώνης, δηλαδή της Γαλλίας, Ολλανδίας, Φινλανδίας και Αυστρίας και περισσότερο όλων της Γερμανίας.
- Αύξηση απόσυρσης των καταθέσεων υπό τον φόβο υποτίμησης του νέου νομίσματος.
- Οι μαζικές χρεοκοπίες θα φόρτωναν τις κυβερνήσεις με νέα δυσβάσταχτα οικονομικά βάρη που θα επιτάχυναν τις μερικές αλλά και τις ολικές χρεοκοπίες κρατών.
- Όλοι όσοι θα είχαν χρέος σε ευρώ στα χέρια τους, θα ζητούσαν κρατική βοήθεια, ρίχνοντας τις αξίες των περιουσιακών στοιχείων και προκαλώντας κρίση σε όλους τους δανειστές.
- Πάγωμα των αναλήψεων και των καταθέσεων για κάποιο διάστημα.
- Βαθιές αναδιαρθρώσεις στα κρατικοποιημένα τραπεζικά ιδρύματα και κάποιες πρώην μεγάλες Τράπεζες και κατακερματισμός κάποιων σε μικρότερα κομμάτια περιοριζόμενες να λειτουργούν στην εσωτερική αγορά.
- Οι ασιατικές οικονομίες θα υφίσταντο σοβαρά προβλήματα εξαιτίας της μεγάλης εξάρτησής τους από τις εξαγωγές. Ωστόσο η Ινδία, η Ινδονησία, και η Κίνα θα ξεχώριζαν. Η κινεζική οικονομία θα συρρικνώνονταν για ένα τουλάχιστον τρίμηνο, πριν μπορέσει να αντιδράσει η κυβέρνηση.
Οι επιπτώσεις της διάλυσης στις ισχυρές οικονομικά χώρες
Όπως παρατηρεί ο αναλυτής Stephane Deo: εάν μια ισχυρή οικονομικά χώρα εξέλθει από τη ζώνη του ευρώ «θα πρέπει να ξεγράψει την εξαγωγική βιομηχανία της»! Το αποτέλεσμα θα ήταν πιθανώς ύφεση και αύξηση της ανεργίας. Τελικά οι ανεπτυγμένες αυτές χώρες θα έπρεπε να χαλαρώσουν την αυστηρή νομισματική τους πολιτική, όπως ακριβώς τους ζητήθηκε να κάνουν και τότε που βρίσκονταν εντός του ενιαίου ευρώ, αλλά αρνούνταν να το κάνουν.
Η εγκατάλειψη του ευρώ από μια ισχυρή οικονομικά χώρα, όπως η Γερμανία, θα προκαλούσε πτώχευση επιχειρήσεών, ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης των Τραπεζών και κατάρρευση του διεθνούς εμπορίου. Η Γερμανία έχει υψηλό επίπεδο εξαγωγών, το 40% των οποίων διοχετεύεται σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης υπό ένα καθεστώς χαμηλών και σταθερών τιμών. Τα πλεονεκτήματα αυτά τής τα εξασφάλισε το ευρώ, που εξάλειφε τις διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών στην Ευρωζώνη και ανατιμήθηκε λιγότερο από ό,τι το γερμανικό μάρκο, διατηρώντας έτσι τις τιμές των γερμανικών προϊόντων ανταγωνιστικές. Aν όμως η Γερμανία έφευγε από την Ευρωζώνη, το πλεονέκτημά της αυτό αμέσως θα εξαφανιζόταν. Το νέο γερμανικό μάρκο θα υφίστατο ανατίμηση γρήγορα έναντι του ευρώ, ίσως κατά 40%, κάνοντας έτσι τις γερμανικός εξαγωγές ακριβές.
Το κόστος της εξόδου της Γερμανίας από το ευρώ θα ήταν τον πρώτο χρόνο κατ’ άτομο. 6.000-8.000, που αντιστοιχεί στο 20%-25% του ΑΕΠ της, και 3.600-4.500 ευρώ κατ’ άτομο τον χρόνο για τα επόμενα έτη. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο Dirk Mayer, το συνολικό κόστος της Γερμανίας θα κυμαινόταν σε αυτή την περίπτωση μεταξύ 250 και 340 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ένα πραγματικά σημαντικό ποσόν. Έναντι αυτού, το κόστος της πλήρους διάσωσης από τη Γερμανία της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, θα ανερχόταν μόνο στα 1000 ευρώ ανά Γερμανό πολίτη και αυτό μόνο για μια φορά…
Πρέπει να σημειωθεί ότι η διάλυση της Ευρωζώνης και η δημιουργία εθνικών νομισμάτων, θα προκαλούσε αυτόματα τη μεταφορά κεφαλαίων προς τις ισχυρές χώρες του Βορρά και ιδιαίτερα προς τη Γερμανία, που θα δεχόταν έτσι ισχυρές εσωτερικές πληθωριστικές πιέσεις. Αυτό είναι ιδιαίτερα απεχθές στους Γερμανούς διότι τους θυμίζει τη δραματική περίοδο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, που προηγήθηκε της ανόδου στην εξουσία του Ναζισμού…
Το σενάριο λοιπόν εξόδου της Γερμανίας από το ευρώ είναι καταστροφικό γι αυτήν και πόσο μάλλον όταν η διάσωση των ελλειμματικών χωρών της Ευρωζώνης, από την ίδια στοιχίζει πολύ λιγότερο! Απλά, η Γερμανία μπλοφάριζε και απειλούσε με τη διάλυση της Ευρωζώνης για να αναγκάσει τις ελλειμματικές χώρες του Νότου να εξυγιάνουν τις οικονομίες τους και να εξορθολογήσουν τα δημοσιονομικά τους.
Το κόστος από την διάσπαση της Ευρωζώνης για την Γερμανία δεν θα ήταν μόνον οικονομικό, αλλά και πολιτικό, αφού θα σταματούσε η διεθνής πολιτική επιρροή που αυτή εξασκούσε. Όπως παρατηρεί ο Stephane Deo, χωρίς το ευρώ, η φωνή της Γερμανίας θα ήταν μόνον «ένας ψίθυρος στην παγκόσμια σκηνή».
Έτσι, γεωπολιτικά και γεωοικονομικά, ο ρόλος των ευρωπαϊκών χωρών θα μειωνόταν απέναντι σε οικονομίες όπως των ΗΠΑ, της Κίνας, της Ινδίας, της Βραζιλίας, της Ρωσίας κ.λπ. Ειδικότερα, η Κίνα και η Ρωσία προβλέπετο ότι θα προσπαθούσαν να επεκτείνουν τον ζωτικό τους χώρο στη διαιρεμένη πια Ευρώπη, περιορίζοντας τον αντίστοιχο της Γερμανίας, της Γαλλίας και των ΗΠΑ. Η γεωπολιτική ισορροπία θα υφίστατο διαταραχή και μέχρι να αποκατασταθεί, θα προέκυπταν πολλά απρόβλεπτα γεγονότα.
Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε δε ότι καμία σύγχρονη νομισματική ένωση δεν έχει διαλυθεί χωρίς εμφυλίους πολέμους ή χωρίς την επιβολή αυταρχικών και στρατιωτικών κυβερνήσεων. Όπως επισημαίνει ο Stephane Deo, αλλά και ο Πολωνός υπουργός Οικονομικών, Γιάτσεκ Ροστόφοκι, είναι σχεδόν αδύνατο να φανταστεί κανείς μία νομισματική διάλυση, που να μη συνοδεύεται από σοβαρότατες, κοινωνικές συνέπειες, βίαιες διαμαρτυρίες και εξεγέρσεις,
Μεγάλες και καταστροφικές θα ήσαν επίσης οι επιπτώσεις από μία διάλυση της Ευρωζώνης στην Aμερικανική Οικονομία! Σύμφωνα με την Ερευνητική Υπηρεσία του Κογκρέσου για την κρίση της Ευρωζώνης (Σεπτέμβριος 2011), η έξοδος μιας οποιασδήποτε χώρας της «Νότιας Ευρώπης» από το ευρώ, θα ισοδυναμούσε με τη διάλυση της Ευρωζώνης, η οποία θα είχε σοβαρότατες και οδυνηρότατες συνέπειες για την Αμερικανική Οικονομία. Αλλά και μόνον η έξοδος της Ελλάδας θα είχε επιπτώσεις ντόμινο προς τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης και θα συγκλόνιζε επίσης την αμερικανική οικονομία.
Οι Επιπτώσεις της εξόδου από το ευρώ στην Ελλάδα
Οι περισσότεροι σοβαροί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η μονομερής έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα οδηγούσε σε αλλεπάλληλες υποτιμήσεις της δραχμής, στάση πληρωμών και… αλβανοποίηση ή κουβανοποίηση της χώρας, χάος, μεγάλες κοινωνικές αναταραχές και εγκληματικότητα. Μερικοί, ακόμα, μιλάνε για δελτίο στα καύσιμα ή, ίσως και στα τρόφιμα και για συνθήκες ανάλογες με αυτές μετά τη λήξη του Δευτέρου. Παγκοσμίου Πολέμου! Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν προβλέπεται η έξοδος μιας χώρας από το ευρώ, αλλά μόνον από την ΕΕ, η οποία είναι ωστόσο αρκετά χρονοβόρα (έως και δυο χρόνια).
Σε όλο αυτό το διάστημα, όσο καιρό δηλαδή θα αναμένεται η έξοδος, οι καταθέτες προφανώς θα ορμήσουν και θα αδειάσουν τις ελληνικές Τράπεζες (bank run) για να μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό. Η μαζική αυτή εκροή κεφαλαίων θα δώσει και το τελειωτικό χτύπημα στον τραπεζικό κλάδο. Ακόμη και πριν από την έξοδο, το κρατικό και τραπεζικό σύστημα θα έχει καταρρεύσει, λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, Ακόμα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ τη δεινή γεωπολιτική θέση της χώρας μας και τα μεγάλα προβλήματα του αντιμετωπίζουμε. από τους επιθετικούς γείτονές μας. H απομόνωσή μας, δε μας βοηθά καθόλου σε αυτό, αλλά διογκώνει τα υπάρχοντα προβλήματα…
Κάποιοι που θεωρούσαν αναπόφευκτη την χρεοκοπία της χώρας μας την τοποθετούσαν εντός του Μαρτίου 2012! Όμως δεν χρεοκοπήσαμε…. Οι New York Times προέβλεπαν ότι στα μέσα Δεκεμβρίου 2011 «ένα Σάββατο βράδυ», μετά από εβδομάδες φημών, «η Ελλάδα θα εγκαταλείψει το ευρώ», και περιέγραψαν ένα τρομακτικό σενάριο με χάος, εφόδους στις Τράπεζες, οικονομικό μαρασμό και τελικά ένα στρατιωτικό πραξικόπημα καθώς η χώρα εισερχόταν ολοένα περισσότερο στο χάος.
