του Δημήτρη Καφαντάρη, Γενικού Γραμματέα Κ.Ε.Δ.Ε.
Πριν από μερικές εβδομάδες, παρουσιάστηκαν από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών τα αποτελέσματα μιας ηλεκτρονικής αξιολόγησης των πολιτών, για τις υπηρεσίες που τους προσφέρουν το Κράτος και η Αυτοδιοίκηση. Εξήντα πέντε χιλιάδες συμπολίτες συμμετείχαν σε αυτό το πρωτόγνωρο εγχείρημα και μας κατέθεσαν ηλεκτρονικά τη γνώμη τους. Παρά τα ζητήματα που εύστοχα έχουν διατυπωθεί από πολλές πλευρές, σχετικά με τα επιστημονικά κριτήρια αυτής της διαδικασίας, οφείλουμε όλοι μας να σταθούμε στα συμπεράσματα που προέκυψαν και να ακούσουμε όσα μας είπαν οι συμπολίτες μας.
Από τη συγκεκριμένη αξιολόγηση, επιβεβαιώθηκαν όλα όσα υποστηρίζει η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος, εδώ και χρόνια. Την ανάγκη να προχωρήσει επιτέλους μια τολμηρή αλλαγή, στο μοντέλο λειτουργίας και στη σχέση Κράτους και Αυτοδιοίκησης, ώστε οι πολίτες να απολαμβάνουν περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες.
Δύο είναι κατά την άποψή μας τα βασικά στοιχεία που προκύπτουν. Το πρώτο, ότι ο βαθμός ικανοποίησης των πολιτών από τις παρεχόμενες υπηρεσίες των δήμων είναι μεγαλύτερος από τις παρεχόμενες υπηρεσίες του Κεντρικού Κράτους, παρόλο που οι υπηρεσίες του Κράτους διαθέτουν και ξεκάθαρες αρμοδιότητες, αλλά και τα κατάλληλα μέσα, για να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
Και το δεύτερο, πως υπάρχει μια τεράστια σύγχυση όσον αφορά τα όρια των ευθυνών μεταξύ των βαθμίδων Διοίκησης, αφού διαπιστώσαμε πως οι «αξιολογήσεις» των πολιτών, ενώ φαίνεται να αφορούν στην αυτοδιοίκηση , στην πραγματικότητα αφορούν στο κεντρικό κράτος και τις υπηρεσίες του, αποκαλύπτοντας την ανισορροπία των σχέσεων, την επικάλυψη των αρμοδιοτήτων και τελικά τη λαθεμένη διάχυση της ευθύνης του κάθε βαθμού δικαιοδοσίας.
Είναι λοιπόν αδιαμφισβήτητο ότι πρέπει να αλλάξουν πολλά στον τρόπο που σήμερα λειτουργεί το Κράτος και οι θεσμοί του. Όπως και το γεγονός ότι η Αυτοδιοίκηση με τους εκπροσώπους της είναι πιο κοντά στον πολίτη από οποιονδήποτε άλλο θεσμό. Βρισκόμαστε διαρκώς πρόσωπο με πρόσωπο με τους συμπολίτες μας και αξιολογούμαστε από αυτούς καθημερινά. Κι όχι κάθε πέντε χρόνια.
Για την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος λοιπόν, η κατάρτιση του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης αποτελεί το πρώτο αναγκαίο βήμα για μια μεγάλη μεταρρύθμιση, που θα αφορά ένα νέο σύστημα διοικητικής οργάνωσης της χώρας. Χρειαζόμαστε μια αλλαγή ουσίας στο μοντέλο λειτουργίας του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης, με ξεκάθαρες αρμοδιότητες κι ευθύνες για κάθε θεσμό και βαθμό Διοίκησης. Προϋπόθεση όλων, να υπάρξει πρόβλεψη για εξασφαλισμένους κι επαρκείς οικονομικούς πόρους, ώστε να διασφαλίζεται η συνταγματική πρόβλεψη για λειτουργική αυτοτέλεια και οικονομική ανεξαρτησία των Δήμων, για να κατοχυρώνεται το αυτοδιοίκητο των δήμων στην πράξη κι όχι στα λόγια.
Μέχρι σήμερα καμία κυβέρνηση δυστυχώς δεν έχει εφαρμόσει κατά γράμμα κι επί της ουσίας τις συνταγματικές προβλέψεις.
Γι’ αυτό ζητάμε όλα τα σύγχρονα θεσμικά εργαλεία, που θα μας επιτρέπουν να λειτουργούμε αποτελεσματικά τους δήμους μας και να απαντάμε υπεύθυνα στους πολίτες όταν μας ρωτούν, ποιος έχει την ευθύνη για κρίσιμα ζητήματα της καθημερινότητάς τους: για την αντιπλημμυρική προστασία των πόλεων μας, για την ασφάλεια της ζωής και των περιουσιών τους, για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, για τη διαχείριση των απορριμμάτων, για την ασφάλεια στους δρόμους.
Εμείς ως Αυτοδιοίκηση δεν φοβόμαστε την ευθύνη και την αξιολόγηση. Δεν δεχόμαστε όμως να χρεώνονται σε μας, λάθη και παραλείψεις άλλων.
