Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
Συνέντευξη στη Μάρθα Λεκκάκου
«Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη επιλέγει να δώσει λύσεις ουσίας, διασφαλίζοντας ότι οι δημιουργοί μας, θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν την αναγνώριση που δικαιούνται», δηλώνει με συνέντευξή του στην TODAY PRESS o Υφυπουργός Πολιτισμού, Ιάσων Φωτήλας, γνωστοποιώντας πως μετά από διαβούλευση πολλών μηνών με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, η σχετική μεταρρύθμιση για την ίδρυση της Σχολής Παραστατικών Τεχνών είναι έτοιμη να πάρει τον δρόμο για την υλοποίηση της.
Κύριε Υφυπουργέ, συμπληρώνετε έναν χρόνο στη θέση του Υφυπουργού Πολιτισμού, με χαρτοφυλάκιο τον Σύγχρονο Πολιτισμό. Ποιος είναι ο βασικός απολογισμός σας μέχρι στιγμής;
Ο τομέας του Σύγχρονου Πολιτισμού είναι εξαιρετικά σύνθετος, καθώς περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα θεσμών και φορέων, από τα κρατικά θέατρα και μουσεία σύγχρονης τέχνης έως την Εθνική Πινακοθήκη, τα Μέγαρα Μουσικής, τα κρατικά φεστιβάλ και τον ΕΚΚΟΜΕΔ, μεταξύ άλλων.
Η ευθύνη είναι μεγάλη, αλλά και δημιουργική. Μέσα στον πρώτο αυτό χρόνο, αισθάνομαι ικανοποίηση που καταφέραμε, παρά τις προκλήσεις, να προχωρήσουμε σημαντικά έργα.
Τα προγράμματα που είναι ενταγμένα στο Ταμείο Ανάκαμψης εξελίσσονται με σταθερό ρυθμό και προοπτική. Ολοκληρώνεται επίσης ο νόμος για την Ανώτατη Σχολή Παραστατικών Τεχνών, ένα διαχρονικό αίτημα που δίνει λύσεις σε παθογένειες δεκαετιών. Επιπλέον, το ACROPOLE ξεπερνά σταδιακά τα εμπόδια που το κρατούσαν ανενεργό και σύντομα θα αποτελέσει έναν ζωντανό και καινοτόμο κόμβο σύγχρονου πολιτισμού, ανοιχτό στους δημιουργούς και στο κοινό.
Ποια είναι η στρατηγική κατεύθυνση που επιθυμείτε να ακολουθήσει το Εθνικό Θέατρο; Υπάρχει σχεδιασμός για περαιτέρω αποκέντρωση του Εθνικού ή ενίσχυση περιφερειακών σκηνών;
Το Υπουργείο Πολιτισμού και εγώ προσωπικά, ως αρμόδιος Υφυπουργός, εποπτεύουμε θεσμικά τη λειτουργία του Εθνικού Θεάτρου, χωρίς να παρεμβαίνουμε στη διοίκηση ή στις καλλιτεχνικές επιλογές. Αυτές είναι ευθύνη της καλλιτεχνικής διεύθυνσης, που επιλέγεται με διαφανείς διαδικασίες.
Η Αργυρώ Χιώτη, η οποία επελέγη πρόσφατα μέσω μιας αδιάβλητης και αξιοκρατικής διαδικασίας, αναλαμβάνει ως νέα καλλιτεχνική διευθύντρια. Μαζί με την αναπληρώτριά της, Ιώ Βουλγαράκη, και την ομάδα τους, σχεδιάζουν ήδη το νέο πρόγραμμα του οργανισμού.
Το Εθνικό Θέατρο οφείλει να παραμένει θεματοφύλακας της θεατρικής μας κληρονομιάς, αλλά και να ηγείται της ανανέωσης, της σύγχρονης δημιουργίας και της εξωστρέφειας.
Η αποκέντρωση και η ενίσχυση των περιφερειακών σκηνών αποτελεί επίσης στρατηγική μας προτεραιότητα, ώστε η θεατρική εμπειρία να φτάνει σε κάθε γωνιά της χώρας.
Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου συνεχίζει να αποτελεί τον κορυφαίο θεσμό καλοκαιρινών παραγωγών, αλλά συχνά ασκείται κριτική για περιορισμένο άνοιγμα σε νέα σχήματα ή για την υπερβολική εμπορευματοποίησή του. Ποια είναι η στρατηγική του Υπουργείου για τον θεσμό αυτό;
Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου είναι ένας ιστορικός και εμβληματικός θεσμός, ο σημαντικότερος στο είδος του στη χώρα μας, με διεθνή ακτινοβολία.
Φέτος συμπληρώνει 70 χρόνια αδιάλειπτης προσφοράς με ένα πλούσιο και ποιοτικό πρόγραμμα, το οποίο αποτελεί τον αποχαιρετισμό της Κατερίνας Ευαγγελάτου από τη θέση της καλλιτεχνικής διευθύντριας.
Από εδώ και πέρα, με την ανάληψη της διεύθυνσης από τον Μιχαήλ Μαρμαρινό, έναν δημιουργό με βαθιά εμπειρία και αναγνώριση τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, αναμένουμε νέα πνοή, περισσότερη εξωστρέφεια, άνοιγμα σε νέα σχήματα και καλλιτέχνες, διατηρώντας πάντα την υψηλή αισθητική και καλλιτεχνική αξία του θεσμού.
Το Υπουργείο παρακολουθεί και στηρίζει, με στόχο τη διατήρηση της ποιότητας και την ενίσχυση της προσβασιμότητας.
Η ίδρυση της Σχολής Παραστατικών Τεχνών αποτέλεσε εξαγγελία με ιδιαίτερο συμβολισμό. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η υλοποίησή της και ποιο ακριβώς θα είναι το μοντέλο της; Πώς θα διασφαλιστεί ότι δεν υποβαθμίζονται οι υπάρχουσες δημόσιες καλλιτεχνικές σχολές;
Η ίδρυση της Ανώτατης Σχολής Παραστατικών Τεχνών είναι ένα από τα σημαντικότερα βήματα του Υπουργείου στον τομέα της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης. Πρόκειται για ένα νέο πανεπιστημιακό τομέα, μια νέα σχολή, αφιερωμένη στους περφόρμερ – στους ανθρώπους της σκηνής, της μουσικής, του χορού και του θεάτρου. Έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο και διαχρονικό κενό στο εκπαιδευτικό σύστημα και να δώσει ακαδημαϊκή υπόσταση στην καλλιτεχνική κατάρτιση.
Παράλληλα, οι συμπληρωματικές παρεμβάσεις και διαδικασίες που θα δημιουργηθούν και αφορούν στην αναγνώριση και αναβάθμιση των υφιστάμενων τίτλων σπουδών των καλλιτεχνικών σχολών, διορθώνουν αδικίες δεκαετιών.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη επιλέγει να δώσει λύσεις ουσίας, διασφαλίζοντας ότι οι δημιουργοί μας, θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν την αναγνώριση που δικαιούνται.
Μετά από διαβούλευση πολλών μηνών με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και εταίρους και βέβαια μαζί με τα συναρμόδια Υπουργεία, η σχετική μεταρρύθμιση είναι έτοιμη να πάρει τον δρόμο για την υλοποίηση της.
Πώς σκοπεύετε να ενισχύσετε τους ανεξάρτητους δημιουργούς και τα εναλλακτικά σχήματα; Υπάρχει προγραμματισμός για νέα χρηματοδοτικά εργαλεία πέρα από τις τακτικές επιχορηγήσεις;
Η ενίσχυση των ανεξάρτητων δημιουργών και των μικρών πολιτιστικών φορέων είναι απαραίτητη για την πολυμορφία και την ανανέωση του πολιτιστικού οικοσυστήματος.
Το Υπουργείο Πολιτισμού, υπό την καθοδήγηση της Λίνας Μενδώνη, έχει αναπτύξει πολιτικές και προγράμματα που στηρίζουν με διαφάνεια, αξιοκρατία και ισότητα πρόσβασης το σύνολο του πολιτιστικού τοπίου.
Ενδεικτικά, τα προγράμματα Δημιουργική Ελλάδα, Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός και οι δράσεις για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά έχουν προσφέρει χιλιάδες ευκαιρίες συμμετοχής και παραγωγής έργου, ιδιαίτερα στην περιφέρεια.
Φυσικά, εργαζόμαστε και για την ανάπτυξη νέων χρηματοδοτικών εργαλείων.
Ωστόσο, είναι εξίσου σημαντικό οι ίδιοι οι καλλιτέχνες και φορείς να λειτουργούν με επαγγελματισμό, να παρουσιάζουν τεκμηριωμένα σχέδια, να πληρώνουν κανονικά τους συνεργάτες τους και να τηρούν τις υποχρεώσεις τους απέναντι στο κράτος και τους δημιουργούς.
Η ενίσχυση πρέπει να συνδέεται με τη νομιμότητα και τον σεβασμό στην εργασία.
Ποια είναι η θέση σας για τα φαινόμενα παρέμβασης στο καλλιτεχνικό περιεχόμενο, είτε από πολιτικούς φορείς είτε από κοινωνικές πιέσεις;
Σε μια εποχή κοινωνικής έντασης, αυξημένης πόλωσης και συχνής παραπληροφόρησης, τα φαινόμενα παρέμβασης στην τέχνη – είτε από πολιτικούς είτε από κοινωνικές ομάδες – γίνονται όλο και συχνότερα.
Θεωρώ βαθιά προβληματικό ακόμα και το γεγονός ότι ανοίγει συζήτηση για το «τι πρέπει να απαγορεύεται στην τέχνη».
Μια τέτοια συζήτηση συνιστά ήττα για κάθε ανοιχτή και δημοκρατική κοινωνία, όχι μόνο την ελληνική.
Η τέχνη πρέπει να κινείται ελεύθερα, με μοναδικό όριο το νομικό πλαίσιο.
Δεν είναι δουλειά ούτε των πολιτικών ούτε των κυβερνήσεων να εγκρίνουν ή να απορρίπτουν καλλιτεχνικά έργα ή επιλογές.
Υπάρχουν αρμόδια όργανα, επιτροπές και φορείς με γνώση, επάρκεια και κύρος, που φέρουν την ευθύνη των αποφάσεων και των επιλογών.
Αλίμονο αν φτάσουμε στο σημείο όπου η τέχνη θα εξαρτάται από τα προσωπικά γούστα ή τις αντιλήψεις των εκάστοτε πολιτικών.
Ένα σύγχρονο κράτος οφείλει να στηρίζει το δικαίωμα και την ελευθερία της έκφρασης – και όχι να τα φιμώνει.
