Τα ενοίκια στην Ελλάδα σημειώνουν ιλιγγιώδη αύξηση, με την τιμή τους να αυξάνεται κατά 10,5% ετησίως, με αποτέλεσμα να ξεπερνούν κατά πολύ τον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή. Η αναφορά της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό του Μαρτίου 2025 ανέδειξε αυτή την απότομη αύξηση, η οποία δυσχεραίνει τη ζωή των ενοικιαστών.
Ειδικότερα, ο πληθωρισμός κυμάνθηκε στο 2,4% ετησίως, με μία μικρή πτώση σε σχέση με τον Φεβρουάριο (2,5%), ωστόσο η αύξηση σε μηνιαία βάση αγγίζει το 1,4%. Παράλληλα, ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή στην Ευρωζώνη διαμορφώθηκε στο 3,1%, καταδεικνύοντας την τάση ανόδου των τιμών στην Ελλάδα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Η τάση στην αγορά κατοικίας και οι τιμές των ενοικίων
Η Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται στο Δείκτη Τιμών Κατοικιών της Eurostat για το τέταρτο τρίμηνο του 2024, όμως τα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδας (ΤτΕ) δείχνουν μία ανησυχητική εικόνα. Για το τέταρτο τρίμηνο του 2024, οι τιμές των διαμερισμάτων στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 6,6% σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα του 2023. Τα νεόδμητα διαμερίσματα, ηλικίας έως πέντε ετών, παρουσίασαν ακόμη μεγαλύτερη αύξηση 9,1%, ενώ τα παλαιότερα ακίνητα αυξήθηκαν κατά 4,9%.
Οι αυξημένες απαιτήσεις των ιδιοκτητών για τις μισθώσεις
Η έκρηξη στις τιμές των ενοικίων συνοδεύεται από αυξημένες απαιτήσεις από τους ιδιοκτήτες για την υπογραφή μισθωτηρίων συμβολαίων. Όλο και πιο συχνά ζητούν από τους ενοικιαστές να παρέχουν «εξασφαλίσεις» για να βεβαιωθούν ότι μπορούν να καλύψουν τις μηνιαίες δόσεις του ενοικίου. Αυτές οι «εξασφαλίσεις» περιλαμβάνουν την επίδειξη εκκαθαριστικού σημειώματος από την εφορία ή και δήλωση περιουσιακής κατάστασης, κάτι που έχει προκαλέσει ανησυχία για την εισβολή στην προσωπική ζωή των ενοικιαστών.
Αυτή η τάση αναδεικνύει την ανάγκη για τη σύσταση ενός οργανωμένου συστήματος πιστοληπτικής αξιολόγησης, κάτι που είναι σε διαδικασία ανάπτυξης στην Ελλάδα. Από το 2022 έχει θεσπιστεί η δημιουργία της Ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, με στόχο τη διασφάλιση μιας πιο αδιάβλητης και λιγότερο γραφειοκρατικής διαδικασίας. Στόχος είναι οι ενοικιαστές να μπορούν να αποδείξουν την πιστοληπτική τους ικανότητα χωρίς να παρέχουν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, απλώς μέσω του «credit score» που θα παράγεται από το λογισμικό της αρχής.
Ασφαλιστικά προϊόντα για την προστασία των ιδιοκτητών
Για να αντιμετωπιστούν οι αυξημένοι κίνδυνοι από τις ανείσπρακτες οφειλές, ασφαλιστικές εταιρείες προσφέρουν πλέον ασφαλιστήρια συμβόλαια που καλύπτουν τους ιδιοκτήτες σε περίπτωση που οι ενοικιαστές αδυνατούν να πληρώσουν τα ενοίκια τους. Οι συμβάσεις αυτές παρέχουν κάλυψη για την απώλεια εισοδήματος και τα έξοδα νομικής προστασίας που προκύπτουν από την ανάγκη εξώσεων ή τη διαδικασία διεκδίκησης οφειλών μέσω δικαστικών ενεργειών.
Αυτός ο τύπος ασφαλιστικού προϊόντος στοχεύει στη διασφάλιση των συμφερόντων των ιδιοκτητών, οι οποίοι, πέρα από την αποφυγή απωλειών από ενοίκια, εξασφαλίζουν και τη νομική τους προστασία, η οποία συχνά απαιτεί την αναγκαστική καταφυγή σε δικαστήρια και εξώδικες διαδικασίες, γεγονός που ενέχει σημαντικά κόστη.
