Δημοσιεύτηκε στην ψηφιακή εφημερίδα Ipaper
Συνέντευξη του Γιώργου Κορμά
υπεύθυνου της Γραμμής Βοήθειας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου
Δεν μας αρέσει αλλά η πραγματικότητα βρίσκει τα παιδιά μας «εγκλωβισμένα» σε διαδικτυακές κοινωνίες. Ένα στα δυο μιλά με αγνώστους, ένα στα τέσσερα έχει πέσει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης, ενώ το 70% των παιδιών του Δημοτικού έχει social media. Ο Γιώργος Κορμάς, υπεύθυνος της Γραμμής Βοήθειας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου καταγράφει την κατάσταση και προτείνει ρεαλιστικούς τρόπους προσέγγισης των εφήβων μας.
Η καθιέρωση της ψηφιακής ενηλικίωσης στα 15, είναι μέτρο ικανό να προστατέψει τους ανηλίκους από τους κινδύνους των κοινωνικών δικτύων ;
Η απελευθέρωση των παιδιών, ιδίως του δημοτικού από την ψευδαίσθηση της ελευθερίας των κοινωνικών δικτύων, είναι μια πράξη ευθύνης απέναντι στα παιδιά και στην κοινωνία.
Το παράδειγμα της προστασίας του σχολικού περιβάλλοντος από την χρήση του κινητού τηλεφώνου, έφερε άμεσα θετικά αποτελέσματα στην κοινωνικοποίηση των παιδιών αλλά θα φέρει στο μέλλον και βελτίωση των δεικτών μαθησιακών επιδόσεων μιας και η παγκόσμια έρευνα pisa ενοχοποιεί την χρήση των κινητών τηλεφώνων για την παγκόσμια πτώση των μαθητικών επιδόσεων.
Είναι σχεδόν σίγουρο ότι η καθιέρωση της ψηφιακής ενηλικίωσης θα βοηθήσει να συγχρονιστεί η προσωπικότητα των παιδιών με την πραγματική τους ηλικία ,θα ενισχύσει το ρόλο της οικογένειας και του σχολείου και θα προστατέψει τα δικαιώματα των παιδιών στην αθωότητα και την παιδικότητα. Όμως τα μέτρα απαιτούν κοινωνική συμφωνία και ισχυρή πολιτική βούληση για να έχουν αποτελέσματα.
Γιατί τα παιδιά «εγκλωβίζονται» στις διαδικτυακές κοινωνίες;
Η τεχνολογική επανάσταση των τελευταίων ετών, ουσιαστικά εγκλωβίζει τα παιδιά αλλά και τους ενήλικές στον ψηφιακό κόσμο, όπου τα πρότυπα καθορίζονται από διαφημιστικά προστάγματα και η έκθεση των χρηστών, ιδίως των παιδιών δημιουργούν πλούτο για τις εταιρείες. Τα παιδιά είναι εγκλωβισμένα στο διαδίκτυο γιατί οι εταιρείες επενδύουν στην έκθεση τους, καθώς από εκεί κερδίζουν δισεκατομμύρια.
Το 53% των εφήβων δεν ενδιαφέρεται για τη διαδικτυακή του φήμη (Να εξυβριστούν ή να κοινοποιηθούν ακόμα και γυμνές τους φωτογραφίες). Πώς αξιολογείτε το εύρημα;
Αντί να μάθουμε τα παιδιά μας να ζητούν βοήθεια είτε από τους γονείς είτε από τους εκπαιδευτικούς όταν πέφτουν θύματα παρενόχλησης στο σχολείο ή στο διαδίκτυο, τα αφήσαμε να αποκτήσουν ανοχή και να μην τα ενοχλούν άκρως προσβλητικές συμπεριφορές. Είμαστε ανεπανόρθωτα εκτεθειμένoι στις νεότερες γενιές γιατί είτε δεν αντιληφθήκαμε είτε δεν μπορέσαμε, είτε αδιαφορήσαμε, αλλά σε όλες τις περιπτώσεις δεν καταφέραμε να εξασφαλίσουμε έναν κόσμο μη βίας στα παιδιά. Η έλλειψη ενσυναίσθησης που αναπτύσσουν τα παιδιά ιδίως από την χρήση των κοινωνικών δικτύων θα γίνει ορατή ως συμπεριφορά στο μέλλον σε όλα τα επίπεδα.
Από ποια ηλικία επιτρέπεται η διαδικτυακή ζωή στα παιδιά;
Τα παιδιά τουλάχιστον του δημοτικού οφείλουν να απέχουν από τα κοινωνικά δίκτυα . Δυστυχώς στην χώρα μας το 70% των παιδιών του δημοτικού έχουν κοινωνικά δίκτυα. Τα παιδιά όταν από μικρά είναι στα κοινωνικά δίκτυα αντικαθιστούν τα πρότυπα της οικογένειας με influencers και youtubers. Mεγαλώνουν σε ενήλικο περιβάλλον γεμάτο παρενόχληση , βία ,πορνογραφία και επικίνδυνες συμπεριφορές. Με δεδομένη και την εμφάνιση της ΑΙ, χρειάζεται λιγότερο διαδίκτυο περισσότερη πραγματική ζωή με αξίες και γενική παιδεία, ώστε να αναπτυχθεί η ανθρώπινη κρίση που θα μπορέσει να αξιολογήσει και τις πληροφορίες του διαδικτύου.
Πώς διαχειριζόμαστε την κατάσταση με ένα παιδί που έχει social media στο Γυμνάσιο ή το Λύκειο;
Στο νέο μου βιβλίο Διανόηση ή Διαδίκτυο μέσα από παιδαγωγικές προσεγγίσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα ευελπιστούμε να περάσουμε την ελπίδα της επανάστασης απέναντι στον κόσμο της δικτύωσης. Η αποχή από την καθημερινότητα του διαδικτύου, η ανάδειξη ισχυρών προτύπων , η επαφή με την φύση , η εξασφάλιση της αταραξίας, θα μας οδηγήσει στον δρόμο της διανόησης μακριά από την παθητικότητα των διαφημιστικών μηνυμάτων.
Όσον αφορά τα παιδιά του γυμνασίου και του λυκείου που έχουν πλέον διαμορφώσει διαδικτυακή προσωπικότητα όπου μέσω των κοινωνικών δικτύων και των games έχουν ανυψώσει τείχη απέναντι σε γονείς, σχολείο φίλους οφείλουμε :
1.Να διερευνήσουμε τις ιδέες ,τις συμπεριφορές και τις αντιλήψεις τους, απέναντι στην διαφορετικότητα, τις γυναίκες , την Δημοκρατία, γιατί πολλές εκπλήξεις μπορεί να μας περιμένουν.
2.Θα πρέπει να τους δοθεί η αίσθηση της ασφάλειας γιατί είναι σχεδόν σίγουρο ότι ιδίως στο διαδίκτυο θα θυματοποιηθούν και χρειάζονται δίπλα τους ανθρώπους που εμπιστεύονται.
- Χρειάζεται συζήτηση, παραλληλισμός του πραγματικού με τον διαδικτυακό κόσμο, συχνή αναφορά των κίνδυνων και υπερανάλυση των υγιών προτύπων.
4.Αν τα παιδιά αντιμετωπίζουν διαταραχές ύπνου ( μορφή παραμέλησης) με συμπτώματα όπως η κόπωση και εκνευρισμός οι γονείς θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την κατάσταση ακόμα και με την βοήθεια ιατρικής συμβουλευτικής.
Αν υπάρχουν συμπτώματα εξάρτησης μπορείτε να απευθυνθείτε στην γραμμή βοήθειας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου help-line 2106007686 και σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας.
