Στις κοινές προκλήσεις της εποχής σε ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο που απαιτούν ένα κοινό πλαίσιο απαντήσεων, αναφέρθηκε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Θανάσης Κοντογεώργης, στην παρέμβασή του σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Επιμελητήριο Αχαΐας στην Πάτρα, όπου παρουσιάστηκε το 2ο τεύχος της Έκθεσης κοινωνικών και οικονομικών τάσεων στις ελληνικές περιφέρειες.
Ο κ. Κοντογεώργης σημείωσε ότι αυτές οι προκλήσεις «περιλαμβάνουν την άμυνα και την ασφάλεια, τη μεταναστευτική πολιτική και τη διαχείριση συνόρων, την πράσινη μετάβαση και κλιματική αλλαγή, το δημογραφικό πρόβλημα, την υγεία και την παιδεία».
Στη συνέχεια παρουσίασε τους άξονες προτεραιοτήτων, με βάση το παραπάνω πλαίσιο, που χρειάζεται να ενισχυθούν για να τονώσουν την περιφερειακή συνοχή και σύγκλιση, αναφερόμενος στις υποδομές και τις μεταφορές, στις εσωτερικές ηλεκτρικές διασυνδέσεις, την υδατική επάρκεια και ανθεκτικότητα, τις δημογραφικές πολιτικές για στέγαση και υγεία και τη στήριξη μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
«Η κυβέρνηση», σημείωσε, «βρίσκεται σε διαδικασία εκπόνησης Εθνικής Στρατηγικής για την Τοπική και Περιφερειακή Ανάπτυξη η οποία θα συντεθεί από επιμέρους τοπικά και περιφερειακά αναπτυξιακά σχέδια με ορίζοντα υλοποίησης την τριετία-πενταετία». Και υπογράμμισε χαρακτηριστικά ότι «η εκκίνηση της διαδικασίας εδράζεται στην απόφαση να αντιμετωπίσουμε μία εμμένουσα πρόκληση: την ανάγκη άρσης των διαπεριφερειακών και ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων αντιμετωπίζοντας τα δομικά στοιχεία που παράγουν και αναπαράγουν αυτή την κατάσταση».
Ο υφυπουργός ανέφερε επίσης ότι «απαιτείται συστηματική και ενισχυμένη επικοινωνία του πολιτικού κέντρου με την περιφέρεια, καλύτερη συνεργασία μεταξύ Ο.Τ.Α. και κεντρικού κράτους, άρση των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων και θεσμικών κενών. Χρειάζεται επίσης να απαντήσουμε σε επιχειρησιακές αδυναμίες και έλλειψη «ιδιοκτησίας» των πολιτικών».
Συνέχισε σημειώνοντας ότι «όπως περιέγραψε στην έναρξη της διαδικασίας ο Πρωθυπουργός, οι πόροι είναι δεδομένοι. Πρόκειται για μία επαναξιολόγηση και προτεραιοποίηση της τοποθέτησής τους, ανάλογα με τις τρέχουσες ανάγκες κάθε τόπου και ανάλογα με τις μελλοντικές του επιδιώξεις. Αλλά πάμε και πέρα από τους πόρους των έργων, σε εκείνες τις πολιτικές ή τις θεσμικές παρεμβάσεις που απαιτούνται για να αποκτήσει κάθε τοπικό σχέδιο συνοχή και βιωσιμότητα».
Ο κ. Κοντογεώργης εξήγησε ότι «εφαρμόζουμε μία νέα μέθοδο εργασίας, που προϋποθέτει τη συμμετοχή όλων», σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Θέλουμε το τελικό σχέδιο να προκύψει μέσα από τη συνεργασία όλων, και να είναι τελικά κτήμα της τοπικής κοινωνίας που θα κληθεί να το υποστηρίξει. Δεν σχεδιάζουμε σε μακρινά γραφεία στην Αθήνα αλλά έχουμε ξεκινήσει μία ενδελεχή διαβούλευση με βουλευτές, με όλους τους Δημάρχους της χώρας και φυσικά με τους Περιφερειάρχες που θεωρούμε τους πιο άμεσους συνεργάτες μας για την επίτευξη του στόχου».
Στο πλαίσιο αυτό πρόσθεσε, «προσκαλούμε τα υπουργεία να σκεφτούν «περιφερειακά» και να καταθέσουν τις πολιτικές και τις προτάσεις τους για κάθε περιφερειακή ενότητα, τις οποίες παρουσιάζουμε προς συζήτηση με τις τοπικές κοινωνίες σε δημόσιες εκδηλώσεις που διοργανώνουμε σε κάθε νομό. Είναι σημαντικό το κυβερνητικό έργο να συνομιλεί με την εικόνα και την πορεία κάθε περιοχής».
Επεσήμανε μάλιστα ότι «ο χρόνος που έχει επιλεγεί γι’ αυτήν την διεργασία είναι επίσης σημαντικός καθώς είναι μία εποχή αρκετά μακρινή από εκλογές, εθνικές ή αυτοδιοικητικές, που αφήνει περιθώριο για ουσιαστική αλληλεπίδραση και καλά αποτελέσματα».
Χαρακτήρισε ως σημαντικό εμπόδιο στην ανάπτυξη των Περιφερειών και, εν τέλει, της χώρας τα πολλά επίπεδα ανισότητας που βιώνονται. Ανισότητες ως προς τις Περιφέρειες της Ε.Ε., ανισότητες μεταξύ των περιφερειών (επιπλέον, των 12 μαζί ως προς την Αττική), μεταξύ των Περιφερειακών Ενοτήτων και, φανερά, μεταξύ Δήμων της ίδιας ΠΕ λειτουργούν ανασχετικά στην πρόοδό τους, αναπαράγοντας προβλήματα που εμποδίζουν τα σχέδια για το μέλλον.
Αναφερόμενος στην Έκθεση τη χαρακτήρισε ως «ένα αξιόλογο και λεπτομερές πόνημα που παρέχει πολλή πληροφορία για ζητήματα που είτε μας έχουν ήδη απασχολήσει, είτε προβλέπεται να συναντήσουμε στο μέλλον. Άρα τον σκοπό της να χρησιμεύσει στο σχεδιασμό πολιτικής, ήδη τον πετυχαίνει».
Αξιολόγησε επίσης ως «πολύ χρήσιμο και ενδιαφέρον ότι το δεύτερο τεύχος της Έκθεσης εμβαθύνει περισσότερο στους δημογραφικούς και κοινωνικούς δείκτες. Είναι ένα από τα πάγια ζητήματα που μας θέτουν σχεδόν όλες οι τοπικές κοινωνίες που ζουν τη γήρανση, τη συρρίκνωση και ενίοτε την ερήμωση. Θα έλεγα ότι είναι το πιο δυσεπίλυτο πρόβλημα της χώρας καθώς πρόκειται για το αποτέλεσμα όλων των (αναρίθμητων) πτυχών της οικονομικής, διοικητικής και κοινωνικής λειτουργίας της. Επίσης, αναφορικά με τις γεννήσεις, γνωρίζουμε από παραδείγματα άλλων χωρών ότι ακόμα και καλύτερα συστήματα από τα δικά μας δεν μπορούν να εγγυηθούν τα επιθυμητά αποτελέσματα, παρά μόνο να διευκολύνουν τον δρόμο προς αυτά». Σημείωσε επίσης ότι η δημογραφική πολιτική δεν σχετίζεται μόνο με την αντιστροφή της πτώσης των γεννήσεων.
«Καθημερινά το καταγράφω ότι σχετίζεται -πιο άμεσα- με το πώς θα κρατηθούν κατοικήσιμες και κατοικημένες περιοχές της υπαίθρου που φθίνουν (κάποιες από τις οποίες είναι στην παραμεθόριο), πώς θα υποστηριχθούν περιοχές των οποίων ο πληθυσμός, ιδίως νέων ηλικιών, παραμένει υψηλός ή αυξάνεται γοργά, πώς θα διαχειριστείς τα εξερχόμενα και εισερχόμενα ρεύματα μετανάστευσης και πώς θα σχεδιάσεις για την Τρίτη ηλικία» ανέφερε.
Και καταλήγοντας ο κ. Κοντογεώργης υπογράμμισε ότι «πέρα από τα έργα υποδομής που είναι βασικά για τη ζωή ενός τόπου, τα ζητήματα ανθρώπινου δυναμικού είναι το κλειδί για να σχεδιάσεις το μέλλον του. Πέρα και από τους αριθμούς του πληθυσμού, ποιο είναι αυτό το δυναμικό, ηλικιακά, μορφωτικά, επαγγελματικά και ποιο αναπτυξιακό πρότυπο μπορεί να υποστηρίξει; Πώς μπορεί να διαφοροποιηθεί; Σημαντικά ερωτήματα που δεν πρέπει να διαφεύγουν όταν σχεδιάζουμε την επόμενη δεκαετία κάθε τόπου».
